Menisküs
Menisküs, fibro – kıkırdaklı bir yapı olarak karşımıza çıkmaktadır. Diz bölgesinde yer alan menisküs, diz eklemlerindeki kemikleri yastıklamaktadır. Dolayısı, dizlerin işlevini yürütmesi konusunda menisküsün ideal bir özelliğe sahip olduğu bilinmektedir. Burada menisküsün farklı nedenlerde dolayı hasar görme durumu karşımıza çıkmaktadır. Böyle durumlarda tedavinin bir an önce yapılması şarttır.
Menisküs tedavisiyle ortopedi ve travmatoloji bölümü ilgilenmektedir. Ortopedi ve travmatoloji, kas-iskelet sistemi yaralanmaları ve hastalıkları ile ilgilenen bir tıp dalıdır. Özellikle iskelet sistemini etkileyen rahatsızlıkların teşhisi, tedavisi, rehabilitasyonu ve önlenmesini içerir. Ortopedi cerrahları, kırıklar, çıkıklar, spor yaralanmaları, dejeneratif eklem hastalığı (osteoartrit), tümörler ve kemik ve eklemlerdeki enfeksiyonlar dahil olmak üzere çeşitli kas-iskelet sistemi problemlerini tedavi edebilir.
Menisküs, diz ekleminin kemikli yüzeylerini yastıklayan hilal şeklinde, fibro-kıkırdaklı bir yapıdır. Menisküsler her dizde femur (uyluk kemiği) ve tibia (kaval kemiği) arasında bulunur. Her diz ekleminde iki menisküs bulunmaktadır. Bunlar, içte medialde ve dışta lateralde olarak isimlendirilmektedir. Menisküsler, hareket sırasında basıncı eklemin her iki tarafına eşit olarak dağıtmaya yardımcı olan amortisör görevi görür. Ayrıca kemiklerin yuvalarında düzgün bir şekilde hizalanmasına yardımcı olur ve çok fazla bükülmeyi önlemek için stabilite sağlar.
Menisk yaralanmalarına travma veya aşırı kullanım neden olabilir. Ancak futbol veya basketbol gibi yüksek etkili sporlara katılan sporcular arasında daha yaygındır. Menisküs, dizde önemli bir amortisör görevi gören fibrokartilaj bir dokudur. Medial menisküs ve lateral menisküs olmak üzere iki kısımdan oluşur.
Menisküsün İşlevi Nedir?
Medial menisküs diz ekleminizin iç tarafında bulunur ve asıl işlevi diz kapağı, uyluk kemiğimerkezi ile aynı hizada tutarak dizinize stabilite sağlamaktır. Lateral menisküs, diz ekleminizin dış tarafında bulunur ve asıl işlevi, yürüme veya koşma gibi hareketler sırasında şoku absorbe etmektir. Özellikle diz bölgesinin sağlıklı bir şekilde işlev görebilmesinde menisküsün hayati derecede önemli olduğu bilinmektedir. Bu bölgede bir yırtık oluşması can sıkıcı bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır.
Menisküs Yırtığının Belirtileri Nelerdir?
Menisküs yırtığı, diz ekleminizde ağrı, şişme ve dengesizliğe neden olabilmektedir. Dizinizi bükerken veya düzeltirken bir şeyin “patladığını’’ hissedebilirsiniz. Ağrı aktivite ile veya uzun süre oturma veya ayakta durma sonrasında artabilmektedir. Dizinizi büktüğünüzde veya düzelttiğinizde, dizinizin içinden gelen çatırtı veya tıkırtı sesleri duyabilirsiniz. Böyle durumlarda menüskis yırtığından şüphelenmelisiniz.
Menisküs, diz kemikleri arasına sıkıştırılmış bir kıkırdak türüdür. Amortisör görevi görür ve dizin stabilize olmasına yardımcı olur. Medial menisküs, uyluk kemiği ve kaval kemiği arasında bulunmaktadır. Yan menisküs, kaval kemiği ile uyluk kemiği arasında yer almaktadır. Menisküsler, onları dizlerinizin içinde yerinde tutmaya yardımcı olan bağlar tarafından bir arada tutulur. Bundan dolayı burada bir yırtık oluşması ciddi sorunları da beraberinde getirecektir.
Menisküs, dizlerinizde amortisör görevi gören C şeklindeki kıkırdak parçalarıdır. Menisküs, yürüme veya koşma gibi herhangi bir ağırlık taşıyan aktivite sırasında eklemlerinizi yastıklar. Ayrıca kemiklerin, yakınlarda bulunan herhangi bir yumuşak dokuya veya sinire zarar vermeden birbiri üzerinde kolayca kayabilmeleri için hizalı kalmasına yardımcı olmaktadır.
Menisküs Tedavisi Nasıl Yapılmaktadır?
Menisküs tedavisi, bir doktorun kliniğinde veya başka bir ayakta tedavi tesisinde ayakta tedavi bazında gerçekleştirilir. Menisküs tedavisi normalde artroskopik bir prosedür olarak gerçekleştirilmektedir. Yani dizde küçük kesikler yapılır ve kesiklerden birine bir fiber optik teleskop yerleştirilir. Cerrah, ameliyat sırasında eklemin içini görmek için bu aleti kullanır.
Cerrah menisküsünüzü tedavi etmeyi planlıyorsa, dizin medial tarafına yakın ek bir küçük kesi yapar. Tekrar yırtılmaması için bu bölgeyi güçlendirmek için bir parça file malzeme kullanılır. Cerrah daha sonra dizinizin etrafındaki yırtık kıkırdak parçalarını çıkaracak ve bunları kalça gibi vücudunuzun başka bir bölümünden yeni kıkırdak dokusu ile değiştirecektir.
Menisküsünüz kemiğinden tamamen yırtılmışsa, çıkarılması ve kalça gibi vücudunuzun başka bir yerinden alınan yeni kıkırdak dokusu ile değiştirilmesi gerekir. Bu tür bir prosedür, menisküs onarımından daha uzun sürer, çünkü hasarlı dokuyu diz ekleminizin çevresinden çıkararak kalan boşlukları doldurmak için yeni doku yerine implante edilmeden önce daha fazla kıkırdağın çıkarılması gerekir. Bütün bu bilgiler ışığında menisküs tedavisi gündeme geldiği zaman karşımıza son derece titiz bir süreç çıkmaktadır.